|
Hafta
|
Konular
|
Ön Hazırlık
|
|
1
|
A. Komparatörler 1. Çeşitli komparatörlerin çalışma prensiplerinin ve kullanımının öğrenilmesi.
|
|
|
2
|
2.Optik projektörün çalışma ilkesinin bilinmesi ve kullanılması.
|
|
|
3
|
B. Açı ve Açılı Taksimatların Ölçülmesi 3.Mekanik açı ölçü aletleri ve sistemlerinin çalışma ilkelerinin kavranılması ve atölye/laboratuvar ortamında kullanılması. 4. Optik açı ölçü cihazlarının çalışma prensiplerinin ve bunlarla açı ölçümü yapılmasının öğrenilmesi.
|
|
|
4
|
C.Şekil ve Konum Toleranslarının Tayin Edilmesi 5.Şekil ve konum toleranslarını tayin etmek için gerekli ölçümleri yaparak istatistiksel yöntemler ile toplam (kümülatif) şekil ve konum hatasının hesaplanması.
|
|
|
5
|
D. Mastarlar. 6.Kalınlık ve sınır mastarlarının tanınması, mastar toleranslarının bilinmesi, uygun ölçüde mastarları birleştirerek, istenilen ölçüde mastar bloklarının elde edilmesi.
|
|
|
6
|
Optik Camlarla Yüzey Kontrolü
|
|
|
7
|
7.Işık dalga boylarının bilinmesi ve girişim olayının tanımlanması.
|
|
|
8
|
E. Alıştırma ve Mastarlama İlkeleri 8.Limitler ve alıştırma sistemlerinin bilinmesi ve sınır mastarlarının imalat ilkelerinin öğrenilmesi.
|
|
|
9
|
F.Yüzey Tamlığı 9. Bitmiş yüzeylerin yüzey pürüzlülüğünün kontrol edilmesi ve ölçülmesi.
|
|
|
10
|
G. Takım Tezgâhlarının Sınanması
|
|
|
11
|
10.Kaliteli parça üretimi için takım tezgâhlarının doğru ayarlanması gerektiğinin bilinmesi.
|
|
|
12
|
H. Vida Dişlerinin Ölçülmesi 11.Hassas ilerleme hareketi için belirli vidaların vida mastarları ile kontrol etmek yerine ölçülmesinin bilinmesi.
|
|
|
13
|
İ. Dişlilerin Ölçülmesi 12.Minimum sürtünme ve gürültü ile hareket ve kuvvet iletimi için dişlilerin boyutlarının ölçülmesi gerektiğinin bilinmesi.
|
|
|
14
|
13.Minimum sürtünme ve gürültü ile hareket ve kuvvet iletimi için dişlilerin boyutlarının ölçülmesi gerektiğinin bilinmesi.
|
|
|
Ön Koşul
|
-
|
|
Ders Dili
|
Türkçe
|
|
Dersin Sorumlusu
|
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Ali DÖNERTAŞ
|
|
Dersi Verenler
|
-
|
|
Ders Yardımcıları
|
-
|
|
Kaynaklar
|
Ölçme ve Kontrol (Ders Notu), Yrd. Doç. Dr. M. Ali DÖNERTAŞ, Ölçme ve Kontrol, Mustafa BAĞCI-Yakup ERİŞKİN, Ölçme ve Kontrol, Rahmi KÖKEN
|
|
Yardımcı Kitap
|
İleri Ölçme Teknikleri, Doç. Dr. Hacı SAĞLAM
|
|
Dersin Amacı
|
1. Boyut ve açı ölçümünde kullanılan hassas ölçü ve kontrol aletlerini tanıyabilme ve kullanabilme
2. Dolaylı ve mukayeseli ölçüm tekniklerini uygulayabilme
3. Alıştırma cinsine göre toleransları belirleyebilme ve mastarları boyutlandırabilme
4. Öğrenilen ölçme tekniklerinden faydalanarak takım tezgâhlarını sınayabilme
5. Vida ve dişli özelliklerini ölçebilme
|
|
Dersin İçeriği
|
A. Komparatörler
1. Çeşitli komparatörlerin çalışma prensiplerinin ve kullanımının öğrenilmesi.2.Optik projektörün çalışma ilkesinin bilinmesi ve kullanılması.
B. Açı ve Açılı Taksimatların Ölçülmesi
3.Mekanik açı ölçü aletleri ve sistemlerinin çalışma ilkelerinin kavranılması ve atölye/laboratuvar ortamında kullanılması. 4. Optik açı ölçü cihazlarının çalışma prensiplerinin ve bunlarla açı ölçümü yapılmasının öğrenilmesi.C.Şekil ve Konum Toleranslarının Tayin Edilmesi 5.Şekil ve konum toleranslarını tayin etmek için gerekli ölçümleri yaparak istatistiksel yöntemler ile toplam (kümülatif) şekil ve konum hatasının hesaplanması.D. Mastarlar ve Optik Camlarla Yüzey Kontrolü 6.Kalınlık ve sınır mastarlarının tanınması, mastar toleranslarının bilinmesi, uygun ölçüde mastarları birleştirerek, istenilen ölçüde mastar bloklarının elde edilmesi. 7.Işık dalga boylarının bilinmesi ve girişim olayının tanımlanması.
E. Alıştırma ve Mastarlama İlkeleri
8.Limitler ve alıştırma sistemlerinin bilinmesi ve sınır mastarlarının imalat ilkelerinin öğrenilmesi.
F.Yüzey Tamlığı
9. Bitmiş yüzeylerin yüzey pürüzlülüğünün kontrol edilmesi ve ölçülmesi.G. Takım Tezgâhlarının Sınanması 10.Kaliteli parça üretimi için takım tezgâhlarının doğru ayarlanması gerektiğinin bilinmesi.H. Vida Dişlerinin Ölçülmesi
11.Hassas ilerleme hareketi için belirli vidaların vida mastarları ile kontrol etmek yerine ölçülmesinin bilinmesi.İ. Dişlilerin Ölçülmesi
12.Minimum sürtünme ve gürültü ile hareket ve kuvvet iletimi için dişlilerin boyutlarının ölçülmesi gerektiğinin bilinmesi.13.Minimum sürtünme ve gürültü ile hareket ve kuvvet iletimi için dişlilerin boyutlarının ölçülmesi gerektiğinin bilinmesi.
|
|
Program Yeterlilik Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
|
1
|
Temel Matematik ve Fen Bilimi Bilgisine sahiptir.
|
-
|
|
2
|
Makine resmini okur, makine elemanlarının resimlerini kurallarına uygun şekilde geleneksel yöntemlerle veya bilgisayarla çizer.
|
-
|
|
3
|
Talaşlı ve Talaşsız İmalat yöntemlerini bilir ve uygular. Talaşlı-talaşsız üretimde kullanılan takım tezgâhlarını kullanır.
|
-
|
|
4
|
Makine alanında ölçme ve kalite kontrol işlemlerini yapar.
|
5
|
|
5
|
Malzemeyi tanır, ısıl işlemi bilir, imalat için uygun malzemeyi seçer.
|
-
|
|
6
|
Kesici takım ve kesme değişkenlerine göre iş parçalarının en uygun devir sayısı ve ilerleme hızını tayin ederek işler.
|
-
|
|
7
|
Makine parçalarının bilgisayarla tasarımını yapar ve bilgisayarlı denetimli tezgâh için programını oluşturur ve işler.
|
-
|
|
8
|
Hidrolik-pnömatik sistemlerde kullanılan malzemeleri ve sembollerini bilir. Hidrolik-pnömatik devre tasarımı yapar.
|
-
|
|
9
|
Bilgisayarla yazı yazar, sunum hazırlar, veri tabanı dosyaları oluşturur.
|
-
|
|
10
|
Malzemelerin statik ve dinamik değişkenlerine göre dayanımlarını hesaplar.
|
-
|
|
11
|
Mesleğiyle ilgili bilgisayarlı çizim, tasarım ve üretim programlarını kullanır.
|
-
|
|
12
|
Makine sanayinde kullanılan konum, hız, basınç, kuvvet vb. ölçüm aletlerini tanır, çalışma sistemlerini açıklar.
|
-
|
|
13
|
Yönetimin temel ilkelerini, iletişim tekniklerini ve iş kanunlarını bilir.
|
-
|
|
14
|
Üretimi planlar, işlem kartlarını hazırlar, görev dağılımı yapar ve denetler.
|
-
|
|
15
|
Üretim teknikerliği konusundaki gelişmeleri takip eder.
|
-
|