|
Hafta
|
Konular
|
Ön Hazırlık
|
|
1
|
Risk değerlendirmeye giriş, kavramlar, yaklaşım felsefesi.
|
|
|
2
|
Katlanılabilirdik, kabul edilebilir düzey, önlem, önleme, tetkik, araştırma, iyileştirme kavramları.
|
|
|
3
|
Uygunsuzluk, tehlike, risk. risk algılama, kaza, güvenilirlik ve güvenlik, tehlike sınıfı, olay, yaralanma kavramları.
|
|
|
4
|
Tehlike değerlendirme ve risk değerlendirme. Tehlike analiz teknikleri. Kalitatif ve kantitatif teknikler.
|
|
|
5
|
Risk Değerlendirme, RA. Risk Değerlendirme Metodolojileri. İş güvenliği teknikleri, aşamaları ve sembolleri.
|
|
|
6
|
Güvenlik Denetim, SA. Ön Tehlike Analizi, PHA. İş Güvenliği Denetlemesi, SRM.
|
|
|
7
|
Süreç/Sistem Kontrol Listeleri, PSCL. İşlemleri İnceleme Tekniği, TOR. Göreceli Sıralama-Dow ve Mond Tehlike İndeksleri.
|
|
|
8
|
Risk Analizi, RA. Olursa Ne Olur Analizi.
|
|
|
9
|
Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi, HAZOP. Hata Modları, Etkileri ve Kritiklik Analizi, FMEA.
|
|
|
10
|
Boolean Matematiği. Hata Ağacı Analizi, FTA. Olay Ağacı Analizi, ETA.
|
|
|
11
|
Sebep-Sonuç Analizi, CCA. İnsan Hatası Analizi , HEA. İnsan Güvenilirlik Analizi, HRA.
|
|
|
12
|
Tehlike Erken Uyarı Modeli, DMH.
|
|
|
13
|
Risk Değerlendirme Karar Matrisleri. X tipi, 3x3 tipi, 5x5 tipi , L tipi Matris Yöntemleri. Risk Derecelendirme Karar Matrisi, RADM.
|
|
|
14
|
Fine Kinney Metodu. John-Ridley Modeli. Risk puanlama. Risk raporlama. Risk değerlendirme tekniklerinde karşılaştırmalar. PUKO Döngüsü. OHSAS. Risk Değerlendirme uygulamaları.
|
|
|
Ön Koşul
|
-
|
|
Ders Dili
|
Türkçe/İngilizce
|
|
Dersin Sorumlusu
|
Dr. Öğr. Üyesi Ercüment N. DİZDAR
|
|
Dersi Verenler
|
-
|
|
Ders Yardımcıları
|
Dr. Öğr. Üyesi Ercüment N. DİZDAR
|
|
Kaynaklar
|
1. Dizdar, E. N., Üretim Sistemlerinde Olası İş Kazaları İçin Bir Erken Uyarı Modeli, Gazi Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği, 1998.
2. Dizdar, E. N., İş Güvenliği, Alver Matbaası, 2000.
3. Dizdar, E. N., Ergonomi, ABP Yayın Evi, 2008.
4. Dizdar, E. N., İş Hukuku, Dilara Yayınevi & Matbaacılık, 2004.
5. Dizdar, E. N., İş Güvenliği, Murathan Yayınevi, 4. Baskı, 2008.
6. Dizdar, E. N., İş Güvenliği, Dilara Yayın Evi, 2003.
7. Dizdar, E. N., İş Güvenliği Mevzuatı, AÜ, 2015.
8. Dizdar, E. N., İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri, AÜ, 2014.
9. Dizdar, E. N., Tehlike Analiz Teknikleri, Gazi Üniversitesi, FBE, 2002.
10. Dizdar, E. N., Kaza Sebeplendirme Yaklaşımları, Mesleki Sağlık ve Güvenlik, 2001.
|
|
Yardımcı Kitap
|
1. AICHE, Guidelines for Chimical Transportation Safety, Security and Risk Management, 2 nd Ed. 2008.
2. AICHE, Guidelines for Safe Automation of Chemical Processes, 2 nd Ed. 2016.
3. BS 8800, Guide to Occupational Health and Sefety Management Systems, 1996.
4. CCPS, Guidelines for Hazard Evaluation Procedures, 3rd Ed. 2008.
5. Dikshith, T., S., S., Handbook of Chemicals and Safety, CRC Press, 2017.
6. Frick K, W. J., Reviewing Occupational Health and Safety Management - Multiple Roots. Amsterdam: Elsevier, 2000.
7. ILO, Ergonomic Checkpoints, Geneva, 1996.
8. ILO, Guidelines on Occupational Safety and Health Management Systems. Geneva: International Labour Office, 2001.
9. Robson L, C. J., The Effectiveness Of Occupational Health And Safety Management Systems: A Systematic Review, Institute for Work and Health, 2005.
10. U.S. Department Of Health and Human Services, NIOSH, Occupational Safety and Health Guidance Manual Hazardous Jaste Site Activities, 1985, USA.
|
|
Dersin Amacı
|
Risk değerlendirme kavramları ile yaklaşım felsefesinin tanımlanması. Tehlike ve risk değerlendirme kavramlarını yorumlanması. Kalitatif ve kantitatif tehlike analiz tekniklerinin öğrenilmesi. Risk Değerlendirme Metodolojilerini uygulanması.
İş güvenliği teknikleri, aşamaları ve sembollerini tanımlanması. FMEA, SRM, PSCL, FTA, ETA, CCA, HEA, DMH, SA, PHA. TOR ve HAZOP tekniklerinin öğrenilmesi ve uygulanması. Risk Değerlendirme Karar Matris ve Yöntemlerinin öğrenilmesi ve uygulanması. Kinney Metodu. Jhon-Ridley Modelinin öğrenilmesi ve uygulanması. OHSAS`ın Risk Değerlendirme uygulamalarına anlaşılması, bilinmesi ve konuya hakim olunması.
|
|
Dersin İçeriği
|
Risk değerlendirmeye giriş, kavramlar, yaklaşım felsefesi. Tanımlar, katlanılabilirdik, kabul edilebilir düzey, önlem, önleme, tetkik, araştırma, iyileştirme, uygunsuzluk, tehlike, risk. risk algılama, kaza, güvenilirlik ve güvenlik, tehlike sınıfı, olay, yaralanma. Tehlike değerlendirme ve risk değerlendirme. Tehlike analiz teknikleri. Kalitatif ve kantitatif teknikler. Risk Değerlendirme, RA. Risk Değerlendirme Metodolojileri. İş güvenliği teknikleri, aşamaları ve sembolleri. Güvenlik Denetim, SA. Ön Tehlike Analizi, PHA. İş Güvenliği Denetlemesi, SRM. Süreç/Sistem Kontrol Listeleri, PSCL. İşlemleri İnceleme Tekniği, TOR. Göreceli Sıralama-Dow ve Mond Tehlike İndeksleri. Risk Analizi, RA. Olursa Ne Olur Analizi. Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi, HAZOP. Hata Modları, Etkileri ve Kritiklik Analizi, FMEA. Boolean Matematiği. Hata Ağacı Analizi, FTA. Olay Ağacı Analizi, ETA. Sebep-Sonuç Analizi, CCA. İnsan Hatası Analizi , HEA. İnsan Güvenilirlik Analizi, HRA. Tehlike Erken Uyarı Modeli, DMH. Risk Değerlendirme Karar Matrisleri. X tipi, 3x3 tipi, 5x5 tipi , L tipi Matris Yöntemleri. Risk Derecelendirme Karar Matrisi, RADM. Fine Kinney Metodu. John-Ridley Modeli. Risk puanlama. Risk raporlama. Risk değerlendirme tekniklerinde karşılaştırmalar. PUKO Döngüsü. OHSAS. Risk Değerlendirme uygulamaları.
|
|
Program Yeterlilik Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
|
1
|
İş Sağlığı ve Güvenliği alanında "Disiplinler Arası Yaklaşım Felsefesi"ni kavrar ve bu alanla ilgili problemlerin tespit ve çözüm süreçlerinde "Takım Ruhu ve Ekip Çalışması Yaklaşımı"na göre çalışır.
|
4
|
|
2
|
İşyerlerinde fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikolojik ve ergonomik risk faktörlerini değerlendirerek, alınması gereken İSG tedbirlerini bilir ve uygular.
|
5
|
|
3
|
İş Sağlığı ve Güvenliğini, iş hukuku, sosyal güvenlik hukuku ve İSG mevzuatında bilir ve sürekli değişim içindeki bu bilgilerin güncelliği takip eder.
|
-
|
|
4
|
İş Sağlığı ve Güvenliğinin sosyal ve teknik bilgilerine hakim olarak, iş grupları ve sektör çeşitlerine göre tehlike değerlendirme ve risk analizlerini yapar.
|
5
|
|
5
|
Tehlike sınıflarına göre işyerlerinde çalışma koşulları, ortam faktörleri ve korunma ilkeleriyle ilgili kapsamlı ve teknik bilgilere sahiptir ve uygular.
|
2
|
|
6
|
Sektörel boyutta ve meslek gruplarında çalışma şartları sorunlarını tespit, analiz, çözüm ve iyileştirme faaliyetlerini yürütmede gerekli bilgi ve becerilere sahiptir.
|
3
|
|
7
|
Tasarım ve imalatta, yanıcı, patlayıcı ve tehlikeli madde ve atıklarda alınması gereken İSG önlemlerini bilir ve uygular.
|
3
|
|
8
|
Tarım, zitaat, elektrik, ormancılık, madencilikte İSG tehlikelerinin tespiti ve risklerinin analizi ve gerekli tedbirlerin alınması hakkındaki bilgiye sahiptir.
|
-
|
|
9
|
Kişisel Koruyucu Donanımlar hakkında mevzuat hükümlerini ve AT gereksinimlerini bilir ve sektörlerdeki iş grupları ve mesleklere göre KKD seçimini yapar ve kullanım koşul ve kurallara uygunluğu sağlar.
|
-
|
|
10
|
İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki bilimsel araştırma teknikleri hakkında bilgi sahibi olur ve konuyla ilgili istatistiki bilgileri yorumlar.
|
-
|
|
11
|
İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki bilimsel ve uygulamalı çalışmaları araştırma, bilimsel çalışma yapma ve akademik yazı (makale, bildiri, rapor vb) ve sözlü sunum yapma becerilerine sahiptir.
|
5
|
|
12
|
"İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Anlayışı"na ve "İş Sağlığı ve Güvenliğinde Kültürü"nün geliştirilmesine ve yerleştirilmesine katkı verir.
|
5
|
|
13
|
"Kurumsal ve Toplumsal İletişim" becerisine sahiptir ve bu bağlamda İş Sağlığı ve Güvenliği algısının sosyolojik ve psikolojik benimsenme ve kökleşmesinde etkin rol oynar.
|
4
|
|
14
|
Meslek hayatında ve İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki çalışmalarda bilimsel araştırma ilkelerini bilir ve etik kuralları benimser ve bu değerlere uygun davranır.
|
4
|
|
15
|
İş Sağlığı ve Güvenliği Tezli Yüksek Lisans Programından mezun olan öğrenciler, doktora programına devam edebilme imkanına ve ilgili (İş Güvenliği Uzmanlığı Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkındaki Yönetmelik vb) mevzuata göre B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı sınavına girmeye hak kazanırlar.
|
-
|